Hulp > Tips

Tussentijdse toets: alles wat je moet weten in 2025 en 2026

Ben je bezig met je rijopleiding en vraag je je af of een tussentijdse toets iets voor jou is? In dit artikel lees je precies wat een tussentijdse toets inhoudt, wat het kost en hoe het zit met de beschikbaarheid in 2025 en 2026. Want sinds begin 2025 zijn er belangrijke wijzigingen doorgevoerd.

Wat is een tussentijdse toets?

Een tussentijdse toets is een proefexamen voor je auto rijbewijs. Je doet dezelfde dingen als bij je echte rijexamen en de toets duurt net zo lang: 55 minuten. Het grote verschil is dat je nog niet kan zakken of slagen. In plaats daarvan krijg je waardevolle feedback van een CBR-examinator over je rijvaardigheid.

De toets bestaat uit twee onderdelen: voertuigkennis en bijzondere verrichtingen. Voer je die goed uit, dan krijg je vrijstelling bij je eerstvolgende praktijkexamen.

Belangrijke update: tijdelijke stop en geleidelijke terugkeer

Let op: de tussentijdse toets is tijdelijk niet overal beschikbaar. Hier is wat je moet weten:

Vanaf 1 april 2025: Het CBR is gestopt met het aanbieden van de tussentijdse toets voor auto (B). Dit gebeurt tijdelijk voor maximaal één jaar. De reden? Door deze capaciteit vrij te maken, kan het CBR zo’n 75.000 extra praktijkexamens inplannen. Dit moet de lange wachttijden voor het praktijkexamen verkorten. Benieuwd hoe snel je op examen kunt na deze aanpassing?

Vanaf 1 januari 2026: De tussentijdse toets keert geleidelijk terug. Als eerste zijn de CBR-examenlocaties in Limburg en Zeeland weer aan de beurt. Deze provincies hebben al enige tijd stabiel lage reserveringstermijnen voor het praktijkexamen. Begin 2026 bekijkt het CBR of andere provincies later in het voorjaar kunnen volgen.

Wat kost een tussentijdse toets?

De kosten voor een tussentijdse toets bij Rijless bedragen €225. Dit geldt voor zowel schakel als automaat. Wil je slim omgaan met de kosten van je rijopleiding? Bekijk dan onze tips om goedkoop je rijbewijs te halen.

Hoe lang duurt een tussentijdse toets?

De totale duur van een tussentijdse toets is 55 minuten, verdeeld over:

• Kennismaking (5-10 min): De examinator legt uit hoe de toets verloopt en controleert je papieren
• Parkeerterrein (5-10 min): Ogentest en voertuigkennis vragen
• Toetsrit (35-40 min): Je rijdt deels zelfstandig met navigatie (8-12 min) en deels op aanwijzingen van de examinator. Tijdens de rit voer je ook twee bijzondere verrichtingen uit.
• Adviesgesprek (5 min): Direct na de rit krijg je feedback en advies van de examinator
  

Voorwaarden voor een tussentijdse toets

Je kunt niet zomaar een tussentijdse toets doen. Er zijn een aantal voorwaarden waar je aan moet voldoen:

• Minimaal 16,5 jaar oud: Dit is een halfjaar jonger dan de minimumleeftijd voor je praktijkexamen.
  
• Geslaagd voor je theorie-examen: Zonder geldig theorie-examen kun je geen tussentijdse toets doen.
  
• Acceptabele rijvaardigheid: Je instructeur moet inschatten dat je voldoende kunt rijden om de toets goed te doorlopen. Je hoeft nog niet examenklaar te zijn, maar je moet wel de basis onder de knie hebben. Ben je pas begonnen met rijlessen? Dan is het waarschijnlijk nog te vroeg voor een tussentijdse toets.
  
• Formulier Zelfreflectie ingevuld: Dit formulier bespreekt de examinator na de toetsrit met je.
  

Hoe verloopt een tussentijdse toets?

Een tussentijdse toets bestaat uit vier fases. Zo weet je precies wat je kunt verwachten.

Voor de toets: kennismaking

Je komt aan bij het CBR-examencentrum waar de examinator:

• Uitlegt hoe de toets verloopt
• Je uitnodiging en identiteitsbewijs controleert
• Checkt of je geslaagd bent voor je theorie-examen

Na de toetsrit bespreekt de examinator het formulier Zelfreflectie met je om te kijken hoe jouw zelfbeeld aansluit bij wat hij of zij heeft gezien.

Op het parkeerterrein: ogentest en voertuigkennis

Op het parkeerterrein begin je met een ogentest. Je moet het kenteken van een stilstaande auto kunnen lezen op ongeveer 25 meter afstand. Deze test is hetzelfde als bij je praktijkexamen.

Daarna stelt de examinator je voertuigkennis vragen over twee delen:

Binnen de auto:

• Spiegels afstellen, zithouding en hulpmiddelen
• Bediening kachel
• Lampjes en verlichting
• Ruitenwissers

Buiten de auto:

• Waar je vloeistoffen controleert onder de motorkap
• Wat je checkt bij de banden

De toetsrit: zelfstandig en op aanwijzingen

De toetsrit duurt ongeveer 35 tot 40 minuten en bestaat uit twee delen:

• Zelfstandig rijden (8-12 min): Je rijdt naar een bestemming met navigatie
• Rijden op aanwijzingen: Je volgt de instructies van de examinator en voert twee bijzondere verrichtingen uit

Waar de examinator op let:

• Beheersing van de auto
• Kijkgedrag
• Voorrang verlenen
• Inhalen, invoegen en uitvoegen
• Rijden op kruispunten en rotondes
• Uitvoering bijzondere verrichtingen

Het advies: feedback en tips

Direct na de toetsrit krijg je in het CBR-examencentrum te horen hoe het is gegaan. De examinator geeft advies over wat je nog kunt verbeteren voor je rijexamen. Zo weet je precies waar je nog aan moet werken.

Vrijstelling verdienen: Als je de voertuigkennis en twee van de negen bijzondere verrichtingen goed hebt gedaan, verdien je vrijstelling. Dit betekent dat de examinator je hierop niet meer toetst bij je eerstvolgende praktijkexamen. Je hebt dan meer tijd en rust tijdens je echte examen om je te richten op je rijvaardigheid.

Voertuigkennis: wat wordt er getoetst?

De voertuigkennis bestaat uit vragen over de auto, zowel binnen als buiten. Het zijn praktische vragen over hoe iets werkt, wat mag en wat kan.

Binnen de auto moet je kunnen laten zien hoe je de spiegels afstelt, hoe je een goede zithouding aanneemt en hoe je eventuele hulpmiddelen gebruikt. Ook moet je weten hoe de kachel werkt, welke lampjes er zijn en hoe de verlichting werkt. Tot slot moet je de ruitenwissers kunnen bedienen.

Buiten de auto loop je rondom het voertuig en wijs je aan wat niet mag ontbreken of kapot mag zijn. Denk aan verlichting, spiegels en banden. Onder de motorkap laat je zien waar je de verschillende vloeistoffen controleert, zoals motorolie, koelvloeistof en ruitensproeiervloeistof. Ook moet je kunnen aangeven waar je op let bij de banden, zoals profieldiepte en spanning.

Deze vragen zijn niet moeilijk als je ze een paar keer hebt geoefend met je instructeur. Ze zijn bedoeld om te checken of je de basiskennis hebt over het voertuig dat je bestuurt.

Bijzondere verrichtingen: welke zijn er?

Er zijn in totaal negen bijzondere verrichtingen. Tijdens de tussentijdse toets voer je er twee uit. Bij je praktijkexamen (als je geen vrijstelling hebt) moet je er ook twee kunnen uitvoeren.

Vier parkeerverrichtingen:

• Vooruit in een vak parkeren: je rijdt vooruit een parkeervak in
• Achteruit in een vak parkeren: je rijdt achteruit een parkeervak in
• Vooruit file parkeren: je gaat vooruit tussen twee auto’s staan
• Achteruit file parkeren: je gaat achteruit tussen twee auto’s staan

Drie omkeerverrichtingen:

• Drie keer steken: je rijdt drie keer heen en weer om je auto te keren
• Bocht achteruit: je rijdt een straat in, zet de auto in zijn achteruit en maakt achteruit een bocht om de andere kant op te rijden
• Halve draai: je maakt gebruik van een groot vlak (zoals een plein) om in één keer te keren

Twee andere verrichtingen:

• Recht achteruit rijden: je rijdt ongeveer 20 meter rechtdoor achteruit
• Hellingproef: je rijdt weg op een helling zonder achteruit te rollen (vooral voor schakel auto’s een uitdaging)

Welke twee verrichtingen je moet doen, bepaalt de examinator tijdens de rit. Je weet dit dus niet van tevoren. Zorg dat je alle negen verrichtingen hebt geoefend met je instructeur.

Vrijstelling bij je praktijkexamen

Voer je de voertuigkennis en twee bijzondere verrichtingen goed uit tijdens je tussentijdse toets, dan krijg je vrijstelling bij je eerstvolgende praktijkexamen. Je hoeft die onderdelen dan niet opnieuw te doen, wat tijd en stress scheelt. De vrijstelling geldt maar één keer en alleen als beide onderdelen goed zijn uitgevoerd.

Hoe vaak mag je een tussentijdse toets doen?

Je mag in principe meerdere keren een tussentijdse toets doen. Er is geen maximum aantal keren vastgesteld door het CBR. Je betaalt wel elke keer opnieuw €225 voor de toets.

Of het verstandig is om meerdere keren een tussentijdse toets te doen, hangt af van je situatie. Als je de eerste keer waardevolle feedback krijgt en daar gericht mee aan de slag gaat, kan een tweede toets zinvol zijn om te checken of je vooruitgang hebt geboekt. Bespreek met je instructeur of een extra tussentijdse toets nuttig is voor jouw voorbereiding.

Wat als je de tussentijdse toets niet haalt?

Bij een tussentijdse toets kun je niet officieel zakken of slagen. Het is immers een proefexamen waarbij je leert en feedback krijgt. 

Als je de voertuigkennis of de bijzondere verrichtingen niet goed hebt uitgevoerd, krijg je geen vrijstelling voor je praktijkexamen. Dit betekent:

• Je moet bij je praktijkexamen wel voertuigkennis vragen beantwoorden
• Je moet bij je praktijkexamen wel twee bijzondere verrichtingen uitvoeren
• Je hebt meer tijd nodig om te oefenen voor je praktijkexamen

Het belangrijkste voordeel blijft: je krijgt concrete feedback van een CBR-examinator over wat je nog moet verbeteren. Deze feedback is goud waard voor je voorbereiding. De examinator vertelt je precies waar je nog aan moet werken, zodat je gericht kunt oefenen met je instructeur.

Zie een tussentijdse toets zonder vrijstelling dus niet als mislukking, maar als een leerzame ervaring. Je weet nu wat er bij je praktijkexamen van je verwacht wordt en waar je extra aandacht aan moet besteden.

Hoe lang is de tussentijdse toets geldig?

De vrijstelling die je verdient met een tussentijdse toets is geldig voor je eerstvolgende praktijkexamen. Er zit geen tijdslimiet op wanneer je dat praktijkexamen moet doen, maar de vrijstelling geldt wel maar voor één examen.

Belangrijke details:

• De vrijstelling vervalt niet na een bepaalde periode
• Je mag zelf kiezen wanneer je je praktijkexamen doet
• Als je zakt voor je praktijkexamen, vervalt de vrijstelling

Tip: Plan je praktijkexamen niet te lang na je tussentijdse toets. Hoe dichter bij elkaar, hoe beter je nog weet hoe het voelt om met een examinator te rijden. Bespreek met je instructeur wat een realistisch moment is voor je praktijkexamen.

Voordelen van een tussentijdse toets

Waarom zou je een tussentijdse toets doen? Er zijn meerdere voordelen:

• Wennen aan de examensituatie: Een rijexamen is spannend, en die spanning kan je rijgedrag beïnvloeden. Door eerst een tussentijdse toets te doen, weet je wat je kunt verwachten. Bij je echte examen ben je dan al bekend met de procedure en de aanpak van een CBR-examinator.
  
• Tips en advies van een CBR-examinator: Je instructeur geeft je natuurlijk ook feedback, maar een examinator kijkt met andere ogen. Hij of zij vertelt je precies waar je nog aan moet werken om je examen te halen. Dit helpt je gericht te oefenen.
  
• Vrijstelling verdienen: Je kunt vrijstelling verdienen voor voertuigkennis en bijzondere verrichtingen. Dit scheelt stress tijdens je praktijkexamen. Je hebt meer tijd om te laten zien dat je goed kunt rijden.
  
• Hogere slagingskans: Een tussentijdse toets kan je slagingskans verhogen voor het praktijkexamen. Je weet beter hoe je voor staat en waar je niveau ligt. Ook leer je hoe je omgaat met spanning of examendruk.
  
• Objectieve feedback: De feedback die je krijgt is objectief en komt van iemand die dagelijks examens afneemt. Dit geeft je een realistisch beeld van je rijvaardigheid.
  

Is een tussentijdse toets iets voor jou?

Een tussentijdse toets kan zeker de moeite waard zijn, maar het is geen verplichting. Overweeg een tussentijdse toets als je:

• Wilt weten waar je staat in je rijopleiding
• Spanning of examendruk wilt leren beheersen
• Vrijstelling wilt voor voertuigkennis en bijzondere verrichtingen
• Feedback wilt van een CBR-examinator

Een tussentijdse toets is vooral nuttig als je bijna examenklaar bent, maar nog niet helemaal. Je kunt dan gericht werken aan de punten die een examinator signaleert. Dit kan je helpen om in één keer te slagen voor je praktijkexamen.

Nog geen rijlessen gevolgd, maar wil je wel je rijbewijs halen? Bij Rijless krijg je les van een vaste instructeur die precies weet waar je staat en wanneer je klaar bent voor een tussentijdse toets of je praktijkexamen. Start met een gratis proefrijles en ontdek hoe we je begeleiden van beginner tot geslaagde kandidaat. Met rijlessen voor €48,50 per les en gratis herexamens bieden we je de beste voorbereiding.

Klaar voor je tussentijdse toets?

De tussentijdse toets is een handig hulpmiddel in je rijopleiding. Je went aan de examensituatie, krijgt waardevolle feedback en kunt vrijstelling verdienen voor je praktijkexamen. Vanaf januari 2026 is de toets weer beschikbaar in Limburg en Zeeland, met later meer provincies.

Start met de juiste voorbereiding

Een tussentijdse toets is nuttig, maar de basis ligt bij kwalitatieve rijlessen. Bij Rijless begeleiden we je vanaf je eerste rijles tot aan je geslaagde praktijkexamen. Met een vaste instructeur die jouw voortgang goed kent, weet je precies wanneer je klaar bent voor een tussentijdse toets.

Waarom kiezen voor Rijless?

• Vaste instructeur: Vanaf je eerste tot laatste les, zodat je optimaal begeleiding krijgt
• Scherpe prijs: €48,5- per rijles (stuk goedkoper dan het landelijk gemiddelde)
• Gratis herexamens: Herexamens zijn bij ons altijd gratis
• Direct starten: In de meeste plaatsen kun je morgen al beginnen
• Bewezen resultaat: Meer dan 60.000 geslaagde leerlingen en 93% beveelt ons aan

Veelgestelde vragen

Wat is een tussentijdse toets?
Een tussentijdse toets is een proefexamen dat 55 minuten duurt. Je doet dezelfde dingen als bij je praktijkexamen, maar je kunt niet zakken of slagen. In plaats daarvan krijg je feedback van een CBR-examinator en kun je vrijstelling verdienen voor voertuigkennis en bijzondere verrichtingen.

Wat kost een tussentijdse toets?
Een tussentijdse toets kost €225 bij Rijless. Dit geldt voor zowel schakel als automaat. De rijles naar het examencentrum komt hier meestal nog bij.

Hoe lang duurt een tussentijdse toets?
De totale duur is 55 minuten. Dit bestaat uit een kennismaking (5-10 min), ogentest en voertuigkennis (5-10 min), de toetsrit (35-40 min) en het adviesgesprek (5 min).

Is een tussentijdse toets verplicht?
Nee, een tussentijdse toets is niet verplicht. Het is een vrijwillig proefexamen dat je kunt doen om beter voorbereid te zijn op je praktijkexamen.

Kan ik in 2025 een tussentijdse toets doen?
Vanaf 1 april 2025 is de tussentijdse toets tijdelijk niet beschikbaar (voor maximaal één jaar). Vanaf 1 januari 2026 komt de toets geleidelijk terug, te beginnen in Limburg en Zeeland. Andere provincies volgen later in 2026.

Welke vrijstelling krijg je bij een tussentijdse toets?
Als je de voertuigkennis en twee bijzondere verrichtingen goed doet, krijg je vrijstelling bij je eerstvolgende praktijkexamen. Je hoeft dan geen voertuigkennis vragen meer te beantwoorden en geen bijzondere verrichtingen meer uit te voeren.

Wat gebeurt er als je geen vrijstelling krijgt bij de tussentijdse toets?
Bij een tussentijdse toets kun je niet zakken of slagen. Als je geen vrijstelling krijgt, betekent dit dat je bij je praktijkexamen wel voertuigkennis en bijzondere verrichtingen moet doen. Het belangrijkste voordeel blijft: je krijgt concrete feedback over wat je nog moet verbeteren.

Hoeveel bijzondere verrichtingen zijn er?
Er zijn negen bijzondere verrichtingen: vier parkeerverrichtingen (vooruit vak, achteruit vak, vooruit file, achteruit file), drie omkeerverrichtingen (drie keer steken, bocht achteruit, halve draai), recht achteruit rijden en de hellingproef. Tijdens de tussentijdse toets doe je er twee.

Wat is het verschil tussen een tussentijdse toets op automaat en schakel?
Het verschil is minimaal. De toets verloopt hetzelfde en kost evenveel. Alleen de hellingproef is anders: bij schakel moet je wegrijden met de koppeling, bij automaat is dit eenvoudiger omdat de auto niet achteruit rolt.

Hoe lang is de vrijstelling van een tussentijdse toets geldig?
De vrijstelling geldt voor je eerstvolgende praktijkexamen. Als je zakt en opnieuw examen doet, moet je bij het tweede examen weer wel voertuigkennis en bijzondere verrichtingen doen.

Hoe vaak mag je een tussentijdse toets doen?
Je mag meerdere keren een tussentijdse toets doen. Er is geen maximum aantal keren. Bespreek met je instructeur of een tweede tussentijdse toets zinvol is voor jouw situatie.